کاربردهای GS1 و RFID در شهر هوشمند چیست؟
کاربردهای GS1 و RFID در شهر هوشمند چیست؟
امنیت شهری هوشمند چیست؟
شهر کانون و بستر اصلی رشد و تکامل بشری بوده و یکی از ضرورت‌های پیدایش و تداوم شهر، آرامش و آسایش است که انسان شهرنشین از سکونت در چنین فضایی به دست می‌آورد. لذا آرامش و احساس امنیت شهری ضرورتی انکارناپذیر است و عدم توجه به آن بی‌توجهی به رشد و تکامل و توسعه انسانی است.
امنیت و به‌طور اخص امنیت اجتماعی، ارتباط مستقیمی با فضا و ساخت‌وساز شهری دارد. یک فضای شهری مناسب تا حد زیادی تأمین‌کننده امنیت و فضای نامناسب زمینه‌ساز انواع آسیب‌ها و معضلات اجتماعی است.
به‌منظور ایجاد امنیت در شهر هوشمند می‌توانیم از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های IT جهت هوشمند ساختن کنترل مکان‌های حساس استفاده کنیم. بدین منظور می‌توانیم از کدهای استاندارد GS1 و فناوری تگ‌های RFID با استفاده از راهکارهای GS1 استفاده نماییم.
ایجاد امنیت با کنترل سرعت در شهرهای هوشمند
همان‌طور که می‌دانیم بخش وسیعی از تصادفات براثر سرعت غیرمجاز وسایط نقلیه اتفاق می‌افتد و در این راستا نیروی انتظامی جهت کنترل سرعت علاوه بر استفاده از علائم راهنمایی و رانندگی و حضور در خیابان‌ها، بزرگراه‌ها و جاده‌ها از دوربین‌های کنترل و ثبت سرعت و همچنین سیستم‌های [1]GPS استفاده می‌کند. استفاده از برچسب‌های RFID[2] نصب‌شده روی اتومبیل کمک دیگری در جهت پایش سرعت وسایط نقلیه و همچنین شناسایی متخلفین است. با ثبت اطلاعاتی نظیر نوع، رنگ، پلاک، سریال موتور و هر مورد دیگری در حافظه برچسب، می‌توان با استفاده از یک برچسب خوان اطلاعات مزبور را بازیابی کرد. این برچسب می‌تواند داخل پلاک خودرو جاسازی‌شده و با توجه به آنکه اطلاعات لازم خودرو در بانک‌های اطلاعاتی نیروی انتظامی موجود است، این اطلاعات در حافظه برچسب ذخیره گردد.
باوجود دو برچسب خوان در فاصله‌ای مشخص از هم می‌توان سرعت وسایط نقلیه را محاسبه و ثبت کرد. بدین ترتیب که با عبور وسیله نقلیه از برچسب خوان اول، اطلاعات آن ثبت‌شده و همراه زمان عبور به مرکز ارسال می‌شود. پس از عبور وسیله نقلیه از برچسب خوان دوم مجدداً اطلاعات آن ثبت‌شده و همراه زمان عبور به مرکز ارسال می‌شود. با تفریق زمان عبور وسیله نقلیه از برچسب خوان اول از زمان عبور همان اتومبیل از برچسب خوان دوم و تقسیم نتیجه بر فاصله دو برچسب خوان سرعت وسیله نقلیه مشخص می‌شود. این برچسب خوان‌ها می‌توانند در مناطق حساس و خطرساز جاده‌ها یا خیابان‌ها نصب‌شده و با استفاده از شبکه GSM فعال در اکثر نقاط کشور اطلاعات را ارسال شود، با استفاده از تگ‌های RFID می‌توانیم سرعت اتومبیل‌ها را کنترل کنیم و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری نمایید و امنیت جاده‌ها را تضمین کنیم.
ایجاد امنیت در پارکینگ‌های هوشمند
امروزه، وسایل نقلیه برای انسان به‌عنوان یک ضرورت است. با افزایش جمعیت انسانی، تعداد خودرو نیز در سراسر جهان افزایش‌یافته است و در سال 2013 تعداد خودرو از مرز 1 میلیارد عبور کرده است. یکی از دلایل اصلی شلوغی خودرو در خیابان‌های اصلی به‌خصوص زمانی است که خودروها در حال پیدا کردن جاهای خالی و یا محل پارک در پارکینگ بسیاری از شهرهای بزرگ هستند. حتی امروزه، در بسیاری از شهرهای بزرگ سیستم پارکینگ‌های موجود سنتی است و در مورد تعداد و موقعیت جای پارک، اطلاعات اندکی در اختیار راننده‌ها است. این معضل برای سیستم خروجی پارکینگ باید به‌طور ویژه اهمیت دارد. سیستم پارکینگ موجود عبارت‌اند از سیستم‌های دستی پارکینگ که در آن نگهبان پارکینگ برای پیدا کردن یک جای خالی برای وسیله نقلیه به راننده کمک می‌کند. ازاین‌رو، اگر پارکینگ و فضاهایش وسیع باشند مدیریت این کار برای نگهبان سخت‌تر خواهد بود. علاوه بر این، مشکلات زمان خود را بیشتر نشان می‌دهد که راهنمایی خودروها به محل خالی پارک و شارژ بلیط پارکینگ هم‌زمان به‌صورت دستی انجام شود.
بنابراین، این مشکلات را می‌توان با طراحی یک سیستم پارکینگ هوشمند برطرف نمود. استفاده از سیستم پارکینگ هوشمند به این معناست که با کمک تکنولوژی حسگرها، سیستم باید به‌اندازه کافی هوشمند باشد که کل مدیریت پارکینگ به‌صورت اتوماتیک انجام شود.
با نصب برچسب خوان در جلوی درب ورود و خروج پارکینگ‌ها می‌توان از تعداد اتومبیل‌های موجود در پارکینگ اطلاع کسب کرد و این را با نصب تابلو در جلوی درب ورودی پارکینگ‌ها به رانندگان دیگر اعلام کرد و با پر شدن ظرفیت پارکینگ درب پارکینگ به‌طور اتوماتیک بسته می‌شود در هنگام ورود اتومبیل به پارکینگ مشخصات خودرو به همراه ساعت ورود به پارکینگ در پایگاه داده ذخیره می‌شود و به اتومبیل مربوطه اطلاعات به‌صورت بارکد که در قالب دیتا ماتریس قابل‌دسترسی است اختصاص داده می‌شود در هنگام خروج با اسکن کد مربوط به اتومبیل اطلاعات ذخیره‌شده بازیابی می‌شود و با توجه به ساعت ورود اتومبیل هزینه دریافت می‌شود و یک تأییدیه به راننده تحویل داده می‌شود.
کنترل تردد اشخاص در مکان‌های خاص
سیستم‌های کنترل تردد یکی از سیستم‌هایی است که امروزه بسیار متداول بوده و اکثر شرکت‌ها، کارخانه‌ها وادارات از آن استفاده می‌کنند. اساس کار این سیستم کنترل تردد و حضوروغیاب افراد است؛ که از گذشته با سیستم‌هایی مثل بارکد و کارت‌های مغناطیسی انجام‌شده است؛ اما اکنون با رشد سریع تکنولوژی این سیستم نیز پیشرفت کرده و از کارت‌های contact less با تکنولوژی RFID استفاده می کند .
سیستم کنترل تردد این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که بتوانید محدودیت‌های زمانی و مکانی برای قسمت‌های امنیتی خود ایجاد نمایید. به‌عنوان‌مثال شما می‌توانید برای پرسنل خود مشخص نمایید که چه شخصی در چه زمانی اجازه تردد در یک درب را دارد. این سیستم‌ها امکان اتصال به سیستم‌های ایمنی نظیر اعلام حریق، آلارم، قفل‌برقی، درب‌های اتوماتیک و … را دارا می‌باشند با استفاده از این نوع سیستم‌ها شما می‌توانید کنترل سیستمی دقیق و منظمی بر مجموعه خود داشته باشید.
افزایش امنیت کنترل تردد، گزارش‌گیری در مورد تردد افراد در زمان‌های مختلف در سازمان، حذف صف در مقابل ورودی‌ها، امکان اعطا یا لغو دسترسی به افراد و انجام تنظیمات نرم‌افزاری، از مزایای سیستم کنترل تردد برمبنای RFID است.
برخلاف کارت‌های تماسی، کارت‌های بدون تماس RFID، استهلاک کمی دارند و با توجه به استانداردهای امنیتی بکار رفته در این کارت‌ها، امکان کپی وجود ندارد .
سیستم کنترل تردد برمبنای RFID دارای اجزاء کلی شامل ریدر، کنترلر، کارت و نرم‌افزار مرکزی است. کنترلرها امکان ذخیره اطلاعات تا چند هزار رکورد رادارند و در صورت ازکارافتادن کامپیوتر مرکزی، سیستم می‌تواند به‌صورت standalone بکار خود ادامه دهد.
با استفاده از نرم‌افزار مرکزی می‌توان دسترسی افراد را برمبنای زمان و محدوده تعریف کرد. همچنین امکان دریافت سیگنال هشدار در مواقع ضروری از طریق نرم‌افزار ممکن می‌شود.
کنترل اموال در سازمان‌ها با استفاده از تگ‌های RFID
سیستم‌های مدیریت اموال با استفاده از تکنولوژی RFID به‌منظور ردیابی و مدیریت بر دارایی‌های ثابت مشهود کالاها، مدیریت بر تغییرات و جابجایی آن‌ها و جلوگیری از سرقت اموال طراحی و تولید می‌شوند. با استفاده از سیستم مکانیزه مدیریت اموال و به لطف تکنولوژی برتر RFID می‌توانید، تنها با صرف هزینه اندکی کلیه کالاهای خود را کدگذاری نموده و به‌طور اتوماتیک تردد و تغییرات آن‌ها را ثبت نمایید. مدیریت، ردیابی و جابه‌جایی اموال بین بخش‌های یک سازمان علاوه بر نگهداری کالاها به شفافیت مالی و کاهش هزینه‌های پروژه‌های مربوطه کمک می‌کند.
در راهکار مدیریت اموال با استفاده از تکنولوژی RFID تعدادی تگ بر اساس نوع و جنس کالا انتخاب و روی کالاها نصب می‌شوند. این تگ‌ها به‌صورت ریدرهای دستی یا ثابت که همراه با آنتن در کنار درب‌های ورود و خروج نصب‌شده‌اند شناسایی می‌شوند. همچنین در این راهکار نرم‌افزاری ارائه می‌شود که حاوی یک دیتابیس است که شامل کدهای اموال ورودی و خروجی و ID تگ‌های خوانده‌شده است.
کنترل اجناس در فروشگاه‌ها
زمانی که عبارت کنترل اجناس در فروشگاه‌ها به گوش می‌رسد بی‌تردید صحبت از تگ و لیبل امنیتی نیز به میان خواهد آمد. تگ و لیبل امنیتی اقلامی هستند که روی اجناس فروشگاه نصب‌شده و وقتی از میان آنتن‌های دزدگیر عبور می‌کنند به فروشندگان آلارمی مبنی بر سرقت اجناس می‌دهند و مانع خروج کالا از فروشگاه می‌گردند.
استفاده از بارکدها در نقطه فروش
با استفاده از کدهای GTIN بر روی اجناس فروشگاه‌ها و هایپرمارکتها در نقطه فروش (صندوق‌ها) اجناس با اسکنرها خوانده می‌شوند و اطلاعات کالا به همراه قیمت آن‌ها در فاکتور مشتری ثبت می‌گردد که این امر باعث کاهش خطای انسانی می‌گردد همچنین از ایجاد صف‌های طولانی جهت ثبت محصولات خریداری‌شده به‌صورت دستی جلوگیری می‌کند.
استفاده از کدهای GTIN بر روی کالاهای فروشگاه‌ها باعث افزایش کنترل کالاهای خروجی در نقطه فروش می‌شود.
که باعث اطمینان خاطر مشتری و فروشنده جهت ثبت صحیح کالاهای خریداری‌شده توسط مشتریان می‌شود
جلوگیری از سرقت اتومبیل
امروزه بسیاری از خودروها به سیستم‌های کنترل دسترسی و کنترل از راه دور باز و بسته کردن درب خودرو مجهزند سوئیچ‌ها عموماً دارای یک تگ مخفی و چیپ کنترل‌کننده هستند هنگامی‌که سوییچ در جای خود قرار میگیرد تگ داخل آن ارزیابی‌شده و تنها زمانی خودرو روشن می‌شود این سیستم از یک تگ RFID استفاده می‌کند تا زمانی که مالک خودرو دستگیره در را لمس می‌کند قرائت می‌شود.
برای این کار یک reader در اتومبیل تعبیه می‌شود و یک برچسب RFID که در داخل کلید قرار میگیرد (یک برچسب passive با فرکانس LF ) و برچسب خوان به سیستم روشن‌کننده اتومبیل متصل است و قادر به شناسایی id موجود در تگ است و تا زمانی که کلید موردنظر، نباشد ماشین روشن نمی‌شود همچنین می‌توان برای خودرو reader تعریف کرد که نسبت به RIFD موجود در گواهینامه یا کارت شناسایی راننده عکس‌العمل نشان دهد و تنها زمانی که راننده گواهینامه خود را به همراه دارد ماشین روشن شود و یا اگر چندین نفر از یک اتومبیل استفاده می‌کنند می‌توان id موجود در RFID گواهینامه هرکدام را برای reader تعریف نمود البته برای تغییر دادن اطلاعات reader نیاز به یک رمز عبور است که این رمز عبور تنها در اختیار صاحب اصلی اتومبیل است بدین‌صورت می‌توان از سرقت اتومبیل توسط افراد ناشناس جلوگیری کرد . [3]
چرا RFID و راهکارهای GS1 در امنیت شهری؟
امکان جعل کردن برچسب‌‌ها در این روش وجود ندارد. به‌علاوه تگ‌های RFID قابلیت رمزگذاری را داشته و درنتیجه امنیت بیشتری را برقرار می‌کنند.
مکانیزه کردن امور و ثبت اطلاعات به‌صورت خودکار
کنترل موجودی
ثبت زمان و مکان تردد
شناسایی خودرو
امنیت ساختمان‌ها
ردیابی دارایی‌ها و اشخاص
کنترل ترافیک، ردیابی رانندگان متخلف و ثبت اتوماتیک تخلفات
نتیجه‌گیری
شهر هوشمند به‌عنوان یک کلان سیستم از زیرسیستم‌های شهری ترسیم می‌شود. برای ایمن بودن یک شهر لازم است تا همه مجموعه‌های شهری مانند سازمان‌ها، شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، مجموعه‌ها و حتی خود شهروندان از ابزارهای ایمن‌سازی استفاده کنند تا از این مجموعه سیستم بزرگی تشکیل می‌شود که به آن شهر هوشمند ایمن گویند.