بسیاری از برندهای مطرح و حتی کوچک به سرعت در حال روی آوردن به استفاده از تکنولوژی RFID هستند و به نظر میرسد این فناوری در حوزه پوشاک بهزودی فراگیر خواهد شد. برای مثال جدیداً شرکت Lord & Taylor دریکی از فروشگاههای خود در شهر نیویورک از این تکنولوژی برای ارتقاء سطح دانش خود نسبت به موجودی انبار و فروشگاه استفاده کرده است تا قادر باشد از تمامی موجودی انبار آگاه شده و کسری بار در فروشگاه نداشته باشد. لیست برداری از موجودی فروشگاه که قبلاً بهصورت دستی انجام میگرفت بسیار وقتگیر بود اما امروزه با استفاده از این فناوری مدرن، خوانش هر کالا قادر به ثبت دقیق آن بوده و میتوانند از موجودی انبار خود در هرلحظه آگاهی یابند. استفاده از تجهیزات الکترونیکی بجای فرایندهای دستی باعث افزایش 96 درصدی دقت و سرعت ثبت کالاها شده است.
امری که نمیتوان از آن غافل بود و هر تاجری در ابتدای امر با آن مواجه خواهد شد هزینههای این طرح است. قیمت تگهای رادیویی با افزایش علم و دانش در حوزه الکترونیک در حال کاهش روزافزون بوده است. برای مثال در یک سال گذشته قیمت این تگها تا 40 سنت کاهش داشتهاند و امروزه هر تگ رادیویی بین 7 تا 12 سنت خرج روی دست تولیدکنندگان خواهد گذاشت. این کاهش هزینهها بهشدت در علاقه تولیدکنندگان به استفاده از این تگها مؤثر بوده است و مانع بزرگی را در مسیر توجیه این طرح برداشته است.
در ضمن استفاده برندهای بزرگ، دیگران را برای استفاده از تکنولوژیهای نو و ایجاد تجربه خرید مدرن در مشتریان مشتاق کرده است. بزرگترین منفعت استفاده از RFID ها، بیشک، ایجاد دقت بالا در فرایندهای انبارداری است تا آنجا که تولیدکنندگان را قادر میسازد بهصورت لحظهای از موجودی آن آگاهی یابند. مطالعات نشان دادهاند که حداکثر دقت در فرایندهای دستی انبارداری 65 درصد است و این یعنی حجم بالای خطای 35 درصد که هزینه تمامشده تولید را بالابرده است.
کاهش همین فاصله 35 درصدی باعث دگرگونی درفروش خواهد شد و شرکتهای سودآور را از زیان دهها مجزا میکند. تحقیقات نشان دادهاند که دقت در انبارداری با استفاده از فناوری تگهای رادیویی تا 98 درصد افزایش خواهد یافت و همین امر بهتنهایی برای ترغیب تولیدکنندگان کافی خواهد بود. دیگر موضوع حائز اهمیت فروش از طریق کانالهای همهسویه یا فروش در شبکههای مجازی است.
تمامی فروشهای مجازی نیازمند داشتن اطلاعات کامل از زنجیرهتامین و نیز موجودی دقیق انبارها در هر فروشگاهها است و این امر بدون استفاده از این تکنولوژی بهسختی اتفاق خواهد افتاد. دیگر مزیت این فناوری استفاده همزمان در مسائل امنیتی فروشگاه است که سیستمهای ضد دزدی در فروشگاه را حذف میکند و همچنین از کپیبرداریهای غیرمجاز از محصولات میکاهد.
بهطورکلی باید گفت که بهانه نخریدن کالا باید از مشتری گرفته شود. وقتی مشتری پا به مغازه میگذارد یعنی تبلیغات نتیجه داده است و او مهیای انجام فرایند خرید است. اگر مشتری رنگ، سایز و مدل دلخواه خود را در فروشگاه بیابد قطعاً خرید خواهد کرد. عدم خرید مشتری نشان از ضعف در نمایش مناسب و چیدمان اشتباه کالاها و یا هزینه بالای تمامشده محصول است.
صنعت پوشاک جهان را بهتر بشناسیم
یکی از مهمترین مسائل در تحلیل هر صنعتی شناخت کامل و داشتن اطلاعات از حجم و ابعاد آن است تا بتوان با دیدی روشن نسبت به ارائه راهکار برای آن اقدام نمود. صنعت پوشاک یکی از صنایع عظیم در جهان است که بیش از 3 درصد از کل تجارت جهان را به خود اختصاص داده است. برای آگاهی بیشتر نسبت به ابعاد این تجارت بزرگ در جهان خلاصهای از اطلاعات و آمار تهیهکردهایم که دانستن آنها خالی از لطف نیست.
موضوع | میزان | واحد |
گردش مالی سالانه جهانی پوشاک سال 2013 | 400 | میلیارد دلار |
سهم تجارت پوشاک از تجارت جهانی سال 2013 | 3.2 | درصد |
گردش مالی سالانه جهانی نساجی سال 2013 | 766 | میلیارد دلار |
سهم تجارت نساجی از تجارت جهانی سال 2013 | 6.2 | درصد |
سهم چین در صنعت پوشاک جهانی | 34 | درصد |
ارزش صادرات نساجی چین به سایر کشورها | 2,049 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی هند به سایر کشورها | 297 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی ترکیه به سایر کشورها | 153 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی بنگلادش به سایر کشورها | 29 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی ویتنام به سایر کشورها | 115 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی پاکستان به سایر کشورها | 25 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی ایران به سایر کشورها | 36 | میلیارد دلار |
سهم فروش اینترنتی پوشاک نسبت بهکل فروش اینترنتی در جهان در حال حاضر | 20 | درصد |
سهم فروش اینترنتی پوشاک نسبت بهکل فروش اینترنتی در جهان در سال 2021 | 33 | درصد |
حجم سالانه واردات پوشاک آمریکا | 86 | میلیارد دلار |
حجم سالانه واردات پوشاک آلمان | 36 | میلیارد دلار |
حجم سالانه واردات پوشاک ژاپن | 29 | میلیارد دلار |
حجم سالانه واردات پوشاک انگلستان | 28 | میلیارد دلار |
مروری گذرا بر تاریخچه تگهای رادیویی:
استفاده از فناوری تگهای رادیویی باگذشت حدود یکصد سال از ابداع و نیز باگذشت حدود 50 سال از استفادههای تجاری، یکی از فناوریهایی است که امروزه توسط بسیاری از صنایع بکار گرفتهشده است. استفاده تجاری از فناوری تگهای رادیویی برای دومین بار است که پا به عرصه تجاری شدن میگذارد. قیمت بالا و نیز ابعاد نامناسب تگهای رادیویی عواملی بودند که فراگیر شدن این تکنولوژی را برای نخستین بار ناکام گذاردند اما به نظر میرسد امروزه با افت شدید قیمت تگهای رادیویی و نیز کوچک شدن آنها به مدد کشفیات علمی. جدید دوران شکوفایی آنها فرارسیده است و جای خود را در صنایع مختلف بازکردهاند.
دهه | رخداد |
1920 | توسعه فناوری ارتباطات و امواج رادیویی |
1930 | استفاده بریتانیا از امواج رادیویی در صنایع هوایی |
1940 | اختراع RFID با استفاده از توان انعکاسی امواج رادیویی |
1950 | توسعه و تحقیقهای آزمایشگاهی در موضوع امواج رادیویی |
1960 | شروع استفاده تجاری از RFID ها در سیستمهای دزدگیر |
1970 | تحقیقات فشرده و استفاده از آن در دامداری و حملونقل |
1990 | تدوین استانداردهای استفاده از تگهای رادیویی |
2000 | کوچک شدن تگها و شروع کاهش قیمت آنها |
2010 | کاهش قیمت تگها و بهصرفه شدن استفاده از آنها در حجم انبوه |
نمونههای اجراشده:
استفاده از هر فناوری پیشرویی همواره نگرانیهایی به همراه خواهد داشت. مخصوصاً آنجا که نوبت به سرمایهگذاری در طرحهای جدید میرسد. تفکر درباره هزینه طرح و مدتزمان برگشت سرمایهها از مسائلی هستند که ذهن هر تولیدکنندهای را به خود مشغول میکنند. یکی از راههایی که سرمایهگذاران را برای تخصیص هزینه به طرحهای جدید ترغیب میکند دیدن تجربیات سایر رقبا و یا شرکا در استفاده از فناوریهای مشابه و مطالعه در خصوص آمار و اطلاعات آنهاست. استفاده از فناوری تگهای رادیویی باگذشت حدود یکصد سال از ابداع و نیز باگذشت حدود 50 سال از استفادههای تجاری یکی از همین فناوریهایی است که امروزه توسط بسیاری از صنایع بکار گرفتهشده است.
شرکت فلای لندن
سوابق: این شرکت با حجم معاملات سالانه 35 میلیون پوند و چندین مرکز فروش و پخش در سرتاسر اروپا و با در اختیار داشتن 600 نفر نیروی کار تصمیم گرفت تا با استفاده از راهکارهای GS1 تجربههای جدیدی را برای مشتریانش در امر خرید به ارمغان آورد. استفاده از راهکار تگهای رادیویی RFID منافع بسیاری را متقابلاً برای مشتریان و نیز برای خود فروشندگان معرفی نمود. پیش از استفاده از این راهکار درزمانی که تمامی امور انبارداری و شمارش کالاها بهصورت دستی انجام میشد خطاهای بسیاری حادث میشد و این فرایند بسیار وقتگیر و پر خطا بود. برای حل این مشکلات و نیز مشکلات فراوانی که سیستمهای دستی به وجود میآورد این شرکت با تعیین اهدافی مسیر حرکت خود را بهسوی خودکار سازی این فرایندها آغاز نمود. طرح جنبی برای ایجاد ارزشافزوده در فرآیند خرید، استفاده از صفحهنمایش بزرگ هوشمند بود این شرکت با استفاده از قابلیت RFID و تشخیص مدل کفش قادر بود با استفاده از دوربینی که در فروشگاه نصبشده بود یک عکس از مشتری تهیه کند و آن را بر روی صفحهنمایش بزرگ منعکس نماید تا مشتری خود را در تصویر با استفاده از محصول انتخابی مشاهده کند و برای خرید ترغیب شود.
چالش: بروز خطا در فرایندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیرهتامین
راهکار:
- استفاده از قطعه رادیویی ضد دزدی
- استفاده از تگهای RFID بر هر کفش
اهداف طرح:
- بهینهسازی پروسه تأمین
- برطرف سازی خطاهای دستی
- شفافسازی انبار
مزیتهای حاصل از این طرح:
- سادگی در اجرا و یادگیری پرسنل و مشتریان
- سرعتبالا
- دقت بالا
- انطباق حداکثری با وضع موجود
نتیجه:
- اطلاع بر خط از موجودی انبار
- اطلاع بر خط از موجودی فروشگاه
- اطلاع بر خط از فروش محصولات
- ارسال درخواست کالا از انبار
- بهبود مدیریتزنجیرهتامین
- حذف خطاهای انسانی و دستی
- شمارش سریع و صحیح کالاها در انبار
- بازپرسازی مؤثر و دقیق و سریع قفسههای فروشگاهی
- کاهش تقلب
- افزایش تجربیات مدرن خرید مشتریان
- افزایش میزان فروش
- کاهش قیمت تمامشده محصولات
تجهیزات موردنیاز
در مرکز پخش:
- لیبل های کاغذی RFID
- دستگاههای دستی WIFI RFID
- تونل RFID
- پرینترهای RFID
در فروشگاه:
- دستگاههای دستی WIFI RFID
- آنتنهای RFID
- دزدگیر RFID
- ریدر RFID
شرکت نساجی و پوشاک کریستال
سوابق: این شرکت با دارا بودن هشت کارخانه و 5 مرکز پخش مجزا در حوزه پوشاک یک زنجیره تأمین کامل را در اختیار دارد. چالشی که این شرکت بزرگ با آن همواره درگیر بود استفاده از فرایندهای وقتگیر و پراشتباه دستی در تبادل اطلاعات تجاری بود. فرایندهایی همچون ثبت سفارش، ارسال فاکتور و رسید تحویل کالا و اموری ازایندست که با استفاده از استانداردهای GS1 همگی به شیوهای الکترونیکی انجام شدند. گام اول در این پروژه استانداردسازی مستندات بر اساس استانداردهای بینالمللی GS1 تعریف شد و هدف آن تهیه سفارشهای سریع و منعطف مختص هر مشتری به جهت کاهش خطاهای حاصل از سفارشهای دستی تعیین شد.
چالش: استفاده از فرآیندهای وقتگیر و پراشتباه دستی در تبادل اطلاعات تجاری
راهکار: استفاده از EDI (تبادلات الکترونیکی دادهها)
هدف: بهرهبرداری حداکثری از زنجیره تأمین با استفاده از استانداردهای GS1
فرایندهای انجام کار:
- استفاده از کد GTIN
- استفاده از کد SSCC
- استفاده از کاتالوگ GDSN
- استفاده از کد GLN
مزایای تجاری طرح:
- کاهش زمان سفارش
- کاهش خطاهای تایپی و افزایش صحت اطلاعات
- افزایش بروز بودن اطلاعات در پایگاه داده
- افزایش سطح خدمترسانی
- کاهش دستمزدها
در آینده نزدیک:
- استفاده از EDI در حوالههای مرجوعی، حواله ارسال و دریافت بار
- استفاده از تکنولوژی RFID
شرکت گری وبر آلمان
سوابق: شرکت آلمانی گری وبر با دارا بودن زنجیره تأمین کامل محصولات پوشاک و با مشارکت شرکای تجاری خویش قادر است تا 26 میلیون قطعه پوشاک را در نقطه تولید به تگهای رادیویی RFID مجهز کند. سایر همکارانی که میبایست در این طرح همکاری نمایند:
-
- Meyer & Meyer
- DHL
- Deutch Telekom
- Avery Denison
چالش: بروز خطا در فرایندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیره تأمین
راهکار: استفاده از EPC RFID، در حوزههای لجستیک، انبارداری و فروشگاه و سیستمهای امنیتی ضد دزدی
هدف: کاهش زمان انجام فرایندهای ثبت و دریافت و ارسال کالا، شفافیت و احاطه بر زنجیره تأمین از ابتدا تا نقطه فروش.
همانند تمامی شرکتهای فعال در این حوزه ابتدا یک نمونه آزمایشی برای برقراری کامل راهکار انتخاب شد تا پس از اطمینان از صحت عملکرد در تمامی شعب داخلی و خارجی نصب گردد.
نتایج حاصل از این طرح:
-
- با استفاده از این تکنولوژی، قطعات پوشاک از فواصل بسیار دور و با دقت قابلخواندن بودند، بنابراین، تجهیزات حجیم و نامناسب امنیتی قدیمی دزدگیر حذفشده و منافع مالی زیادی را به این شرکت برگرداندند.
- با استفاده از قابلیت خواندن کالاها با حجم بالا، سرعت کار در ورودی انبار و فروشگاهها بالا رفت، فرآیندی که درروش های قدیمی و دستی موجب بروز خطاهای بسیاری با صرف زمان زیاد انجام میشد. استفاده از کدهای سریالی مجزا برای هر قطعه پوشاک که از طریق سیگنالهای رادیویی قابلارسال و دریافت هستند موجب تسریع فرآیندهای شمارش شد.
- شرکای شرکت گری وبر نیز دچار مشکلاتی بودند. سامانههای ارائهدهنده خدمات لجستیکی که جابجایی سالانه 19 میلیون قطعه پوشاک را به فروشگاههای مختلف به عهده دارد باید هرچه سریعتر با این تکنولوژی هماهنگ میشد و تنها راه عملی آن بروز شدن تجهیزات برای ثبت تگهای رادیویی بود.
- افزایش فروش
منافع حاصل از این طرح:
- کنترل بهتر زنجیره تأمین
- سرعتبالای تحویل
- تسریع در دریافت کالاها در ورودی انبار فروشگاه
- کاهش معطل ماندن اجناس در انبار با افزایش شفافیت انبار
- انبارداری بهتر دقیقتر و سریعتر
- ثبت محتویات کارتنها در چند ثانیه
شرکت VALDAC برزیل
سوابق: این شرکت بزرگ برزیلی در سال 1981 تأسیس شد و همزمان به تولید برندهای Memove, Crawford, Siberian در کشور کرد. استفاده از فناوری EPC/RFID در برند Memove بهعنوان اولین برند در برزیل با چرخه تأمین مجهز به تکنولوژی تگهای رادیویی موقعیتهای تجاری ویژه را برای این مجموعه بزرگ به ارمغان آورد. این شرکت با استفاده از برخی نوآوریها در سطح فروشگاههای خود تجربه نوینی از خرید را برای مشتریان خود پدید آورد. ازجمله این نوآوریها، نمایش مسابقات ورزشی، گوش دادن به موسیقی و نیز استفاده از اینترنت وای فای رایگان با استفاده از تجهیزات مدرن در سطح فروشگاههای خود بوده است.
چالش: بروز خطا در فرآیندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیره تأمین
راهکار: نصب تگهای رادیویی برای پوشاک؛ نمایش بهتر محصولات
اهداف:
- مدیریت بهتر انبار
- بهرهگیری از تجهیزات مدرن در فروشگاه برای ایجاد حس خرید مدرن و تجربه نو در خریداران
در حال حاضر بهتمامی محصولات در نقطه تولید در کارخانه کد مجزای SGTIN اختصاص مییابد و این کدها روی تگهای رادیویی رمزگذاری شده و بر محصول نصب میشوند. با این روش، کالاها در نقاط مختلفی از زنجیره تأمین خوانده میشوند:
- در هنگام تحویل به چرخه توزیع
- در هنگام ارسال به نقطه فروش
- در زمان تحویل در انبار فروشگاه
و مدیران در هرلحظه از وضعیت کالاهای خود در چرخه تأمین مطلع هستند.
نتایج حاصل از این طرح:
- افزایش سرعت دریافت کالاها تا 300 درصد
- افزایش دقت در ثبت کالاها تا 100 درصد
- افزایش همزمان دقت و صحت: عملیات ثبت کالاهای ورودی به انبار فروشگاه که در موارد گذشته تا روزها به طول میانجامید و با خطاهای بسیاری همراه بود. این فرایند امروزه با دقت نزدیک به 100 درصد و تنها در چند ساعت قابل انجام است.
- ایجاد تجربه خرید مدرن برای خریداران: با استفاده از چند ایده پیشرو آنها توانستند در این زمینه از سایر رقبا پیشی بگیرند. برای مثال مشتریان لازم نیست تا در هنگام پرداخت در صف صندوق منتظر بمانند. آنها با استفاده از پایانههای فروشگاهی و سبدهایی که به این منظور در نقاطی از فروشگاه نصبشدهاند و قراردادن کالای خود در این سبدها اقدام به صدور فاکتور و پرداخت مینمایند. با استفاده از تگهای رادیویی و نیز ترکیب با این ایده خلاقانه، سرعت خرید تا 60 درصد افزایش مییابد و در ضمن کارمندان فروشگاه زمان بیشتری دارند تا برای مشاوره مشتریان اختصاص دهند.
- افزایش امنیت فروشگاهها: اگر یک محصول بدون طی کردن فرآیند خرید و پرداخت از فروشگاه خارج شود دستگاههای حسگر که در خروجیها نصبشدهاند با استفاده از تگهای رادیویی اقدام به پخش آژیر میکنند.
در آینده: ایده بسیار جذاب آینده این شرکت استفاده از اتاق پرو هوشمند است که قادر است پیشنهادهای ویژهای را به مشتریان خود با توجه به موجودی فروشگاه ارائه دهد.
شرکت لیوایز، آمریکا
سوابق: این شرکت یکی از بزرگترین تولیدکنندگان پوشاک جهان است که در سال 1852 تأسیسشده است. شاغلین در زنجیره تأمین این تولیدکننده بزرگ مبتکر جین آبی، 5000 نفر در 110 کشور جهان و در 50 مرکز تولیدی میباشند. پروژه نمونه این شرکت در سال 2005 و در مکزیکو انجام شد.
چالش: بروز خطا در فرایندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیره تأمین
راهکار: استفاده از EPC/RFID به جهت کاهش ضایعات و خطاهای دستی
گام اول: تشکیل کارگروهی از متخصصین معماری، فناوری اطلاعات و فروش برای تحلیل وضع موجود و استخراج گرههای زنجیره تأمین و ارائه راهکارهای اجرایی و رصد پیشرفت کار
گام دوم: بررسی نتایج ششماهه اجرای پروژه در یک فروشگاه و گسترش آن به 10 فروشگاه
گام سوم: تجهیز تمامی فروشگاهها و زنجیره تأمین به فناوری EPC/RFID
اهداف:
- استفاده از EPC/RFID به جهت کاهش ضایعات و خطاهای دستی
- کاهش سطح انبار به دو ماه
- بازپرسازی خودکار
نتایج:
- کاهش 40 درصدی کسر موجودی در انبارها
- افزایش چشمگیر 17 درصدی فروش
- افزایش دقت در انبارداری تا 99 درصد
- کاهش زمان صرف شده به بازپرسازی
- کاهش هزینههای حمل
زمانبندی انجام کامل پروژه:
- 2005: برقراری طرح آزمایشی در یک فروشگاه
- 2006: گسترش طرح آزمایشی به 10 فروشگاه
- 2010: تجهیز تمامی فروشگاهها با فناوری RFID
شرکت C&A
سوابق: این شرکت سابقه بیش از صدسال تولید لباس رادار است و دارای زنجیره تأمین کامل پوشاک است. این فروشگاه دارای 1600 شعبه در 20 کشور اروپاست. طرح نمونه در سال 2012 و در 5 فروشگاه در کشور آلمان اجرا شد و قرار شد پسازآن به 25 فروشگاه توسعه یابد.
چالش: عدم اطلاع از موجودی دقیق کالا در انبار و در فروشگاهها و کاهش سود فروش به خاطر وجود خطاهای دستی
راهکار: استفاده از EPC/RFID به جهت کاهش ضایعات و خطاهای دستی
هدف: شناسایی کامل محصولات در زنجیره تأمین از ابتدای تولید تا نقطه فروش
نتیجه: کاهش ضایعات کالا در اثر ماندن در انبار و افزایش فروش
نتیجهگیری:
سؤال دیگر در این زمینه محل شروع فرایند تگ گذاری محصولات است. تحقیقات نشان دادهاند، که تگ گذاری محصولات در نقطه تولید منافع بیشتری را نصیب شرکتها کرده است به این دلیل که اطلاعات بهتر و دقیقتری از محصول در این نقطه در اختیار است و نیز اطلاعات کاملی از چرخه تأمین از ابتدای تولید محصول تا نقطه فروش برای تولیدکنندگان نمایان خواهد شد. از دیگر مزایای تگ گذاری محصولات در نقطه تولید صرفه اقتصادی بالاتر نسبت به تگ گذاری در فروشگاه بوده و با توجه به استاندارد بودن اطلاعات در آینده مشکلاتی را در پاییندست به وجود نخواهد آورد. برگشت سرمایهگذاری در این تکنولوژی نیز مهم است. تحقیقات نشان دادهاند که سود کوتاهمدت حاصل از بهکارگیری این فرایند بین 3 تا 6 درصد ظرف یک سال اول استفاده از این تکنولوژی است. دیگر پرسش مهم این است که بدانید چه زمانی وقت استفاده از این تکنولوژی در تجارت شما فرامیرسد؟ برای درک دقیق از زمان مناسب رأی استفاده از این فناوری پاسخ به چهار سؤال حیاتی و ضروری است.
- آیا مجری مناسبی برای استفاده کامل از آن در اختیارداریم؟
- آیا سیستمهای ما آمادگی دریافت اطلاعات برخط را دارا هستند؟
- آیا قادر به تگ گذاری محصولات در نقطه تولید هستیم؟
- کدام مرحله از چرخه تأمین ما برای برقراری این فناوری مناسب است؟