بسیاری از برندهای مطرح و حتی كوچك به سرعت در حال روی آوردن به استفاده از تكنولوژی RFID هستند و به نظر میرسد این فناوری در حوزه پوشاك بهزودی فراگیر خواهد شد. برای مثال جدیداً شركت Lord & Taylor دریکی از فروشگاههای خود در شهر نیویورك از این تكنولوژی برای ارتقاء سطح دانش خود نسبت به موجودی انبار و فروشگاه استفاده كرده است تا قادر باشد از تمامی موجودی انبار آگاه شده و كسری بار در فروشگاه نداشته باشد. لیست برداری از موجودی فروشگاه كه قبلاً بهصورت دستی انجام میگرفت بسیار وقتگیر بود اما امروزه با استفاده از این فناوری مدرن، خوانش هر كالا قادر به ثبت دقیق آن بوده و میتوانند از موجودی انبار خود در هرلحظه آگاهی یابند. استفاده از تجهیزات الكترونیكی بجای فرایندهای دستی باعث افزایش 96 درصدی دقت و سرعت ثبت كالاها شده است.
امری كه نمیتوان از آن غافل بود و هر تاجری در ابتدای امر با آن مواجه خواهد شد هزینههای این طرح است. قیمت تگهای رادیویی با افزایش علم و دانش در حوزه الكترونیك در حال كاهش روزافزون بوده است. برای مثال در یك سال گذشته قیمت این تگها تا 40 سنت كاهش داشتهاند و امروزه هر تگ رادیویی بین 7 تا 12 سنت خرج روی دست تولیدکنندگان خواهد گذاشت. این كاهش هزینهها بهشدت در علاقه تولیدکنندگان به استفاده از این تگها مؤثر بوده است و مانع بزرگی را در مسیر توجیه این طرح برداشته است.
در ضمن استفاده برندهای بزرگ، دیگران را برای استفاده از تکنولوژیهای نو و ایجاد تجربه خرید مدرن در مشتریان مشتاق كرده است. بزرگترین منفعت استفاده از RFID ها، بیشک، ایجاد دقت بالا در فرایندهای انبارداری است تا آنجا كه تولیدکنندگان را قادر میسازد بهصورت لحظهای از موجودی آن آگاهی یابند. مطالعات نشان دادهاند كه حداكثر دقت در فرایندهای دستی انبارداری 65 درصد است و این یعنی حجم بالای خطای 35 درصد كه هزینه تمامشده تولید را بالابرده است.
كاهش همین فاصله 35 درصدی باعث دگرگونی درفروش خواهد شد و شرکتهای سودآور را از زیان دهها مجزا میکند. تحقیقات نشان دادهاند كه دقت در انبارداری با استفاده از فناوری تگهای رادیویی تا 98 درصد افزایش خواهد یافت و همین امر بهتنهایی برای ترغیب تولیدکنندگان كافی خواهد بود. دیگر موضوع حائز اهمیت فروش از طریق کانالهای همهسویه یا فروش در شبکههای مجازی است.
تمامی فروشهای مجازی نیازمند داشتن اطلاعات كامل از زنجیرهتامین و نیز موجودی دقیق انبارها در هر فروشگاهها است و این امر بدون استفاده از این تكنولوژی بهسختی اتفاق خواهد افتاد. دیگر مزیت این فناوری استفاده همزمان در مسائل امنیتی فروشگاه است كه سیستمهای ضد دزدی در فروشگاه را حذف میکند و همچنین از کپیبرداریهای غیرمجاز از محصولات میکاهد.
بهطورکلی باید گفت كه بهانه نخریدن كالا باید از مشتری گرفته شود. وقتی مشتری پا به مغازه میگذارد یعنی تبلیغات نتیجه داده است و او مهیای انجام فرایند خرید است. اگر مشتری رنگ، سایز و مدل دلخواه خود را در فروشگاه بیابد قطعاً خرید خواهد كرد. عدم خرید مشتری نشان از ضعف در نمایش مناسب و چیدمان اشتباه كالاها و یا هزینه بالای تمامشده محصول است.
صنعت پوشاك جهان را بهتر بشناسیم
یكی از مهمترین مسائل در تحلیل هر صنعتی شناخت كامل و داشتن اطلاعات از حجم و ابعاد آن است تا بتوان با دیدی روشن نسبت به ارائه راهكار برای آن اقدام نمود. صنعت پوشاك یكی از صنایع عظیم در جهان است كه بیش از 3 درصد از كل تجارت جهان را به خود اختصاص داده است. برای آگاهی بیشتر نسبت به ابعاد این تجارت بزرگ در جهان خلاصهای از اطلاعات و آمار تهیهکردهایم كه دانستن آنها خالی از لطف نیست.
موضوع | میزان | واحد |
گردش مالی سالانه جهانی پوشاك سال 2013 | 400 | میلیارد دلار |
سهم تجارت پوشاك از تجارت جهانی سال 2013 | 3.2 | درصد |
گردش مالی سالانه جهانی نساجی سال 2013 | 766 | میلیارد دلار |
سهم تجارت نساجی از تجارت جهانی سال 2013 | 6.2 | درصد |
سهم چین در صنعت پوشاك جهانی | 34 | درصد |
ارزش صادرات نساجی چین به سایر كشورها | 2,049 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی هند به سایر كشورها | 297 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی تركیه به سایر كشورها | 153 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی بنگلادش به سایر كشورها | 29 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی ویتنام به سایر كشورها | 115 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی پاكستان به سایر كشورها | 25 | میلیارد دلار |
ارزش صادرات نساجی ایران به سایر كشورها | 36 | میلیارد دلار |
سهم فروش اینترنتی پوشاك نسبت بهکل فروش اینترنتی در جهان در حال حاضر | 20 | درصد |
سهم فروش اینترنتی پوشاك نسبت بهکل فروش اینترنتی در جهان در سال 2021 | 33 | درصد |
حجم سالانه واردات پوشاك آمریكا | 86 | میلیارد دلار |
حجم سالانه واردات پوشاك آلمان | 36 | میلیارد دلار |
حجم سالانه واردات پوشاك ژاپن | 29 | میلیارد دلار |
حجم سالانه واردات پوشاك انگلستان | 28 | میلیارد دلار |
مروری گذرا بر تاریخچه تگهای رادیویی:
استفاده از فناوری تگهای رادیویی باگذشت حدود یکصد سال از ابداع و نیز باگذشت حدود 50 سال از استفادههای تجاری، یكی از فناوریهایی است كه امروزه توسط بسیاری از صنایع بکار گرفتهشده است. استفاده تجاری از فناوری تگهای رادیویی برای دومین بار است كه پا به عرصه تجاری شدن میگذارد. قیمت بالا و نیز ابعاد نامناسب تگهای رادیویی عواملی بودند كه فراگیر شدن این تكنولوژی را برای نخستین بار ناكام گذاردند اما به نظر میرسد امروزه با افت شدید قیمت تگهای رادیویی و نیز كوچك شدن آنها به مدد كشفیات علمی. جدید دوران شكوفایی آنها فرارسیده است و جای خود را در صنایع مختلف بازکردهاند.
دهه | رخداد |
1920 | توسعه فناوری ارتباطات و امواج رادیویی |
1930 | استفاده بریتانیا از امواج رادیویی در صنایع هوایی |
1940 | اختراع RFID با استفاده از توان انعكاسی امواج رادیویی |
1950 | توسعه و تحقیقهای آزمایشگاهی در موضوع امواج رادیویی |
1960 | شروع استفاده تجاری از RFID ها در سیستمهای دزدگیر |
1970 | تحقیقات فشرده و استفاده از آن در دامداری و حملونقل |
1990 | تدوین استانداردهای استفاده از تگهای رادیویی |
2000 | كوچك شدن تگها و شروع كاهش قیمت آنها |
2010 | كاهش قیمت تگها و بهصرفه شدن استفاده از آنها در حجم انبوه |
نمونههای اجراشده:
استفاده از هر فناوری پیشرویی همواره نگرانیهایی به همراه خواهد داشت. مخصوصاً آنجا كه نوبت به سرمایهگذاری در طرحهای جدید میرسد. تفكر درباره هزینه طرح و مدتزمان برگشت سرمایهها از مسائلی هستند كه ذهن هر تولیدکنندهای را به خود مشغول میکنند. یكی از راههایی كه سرمایهگذاران را برای تخصیص هزینه به طرحهای جدید ترغیب میکند دیدن تجربیات سایر رقبا و یا شركا در استفاده از فناوریهای مشابه و مطالعه در خصوص آمار و اطلاعات آنهاست. استفاده از فناوری تگهای رادیویی باگذشت حدود یکصد سال از ابداع و نیز باگذشت حدود 50 سال از استفادههای تجاری یكی از همین فناوریهایی است كه امروزه توسط بسیاری از صنایع بکار گرفتهشده است.
شركت فلای لندن
سوابق: این شركت با حجم معاملات سالانه 35 میلیون پوند و چندین مركز فروش و پخش در سرتاسر اروپا و با در اختیار داشتن 600 نفر نیروی كار تصمیم گرفت تا با استفاده از راهكارهای GS1 تجربههای جدیدی را برای مشتریانش در امر خرید به ارمغان آورد. استفاده از راهكار تگهای رادیویی RFID منافع بسیاری را متقابلاً برای مشتریان و نیز برای خود فروشندگان معرفی نمود. پیش از استفاده از این راهكار درزمانی كه تمامی امور انبارداری و شمارش كالاها بهصورت دستی انجام میشد خطاهای بسیاری حادث میشد و این فرایند بسیار وقتگیر و پر خطا بود. برای حل این مشكلات و نیز مشكلات فراوانی كه سیستمهای دستی به وجود میآورد این شركت با تعیین اهدافی مسیر حركت خود را بهسوی خودكار سازی این فرایندها آغاز نمود. طرح جنبی برای ایجاد ارزشافزوده در فرآیند خرید، استفاده از صفحهنمایش بزرگ هوشمند بود این شركت با استفاده از قابلیت RFID و تشخیص مدل كفش قادر بود با استفاده از دوربینی كه در فروشگاه نصبشده بود یك عكس از مشتری تهیه كند و آن را بر روی صفحهنمایش بزرگ منعكس نماید تا مشتری خود را در تصویر با استفاده از محصول انتخابی مشاهده كند و برای خرید ترغیب شود.
چالش: بروز خطا در فرایندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیرهتامین
راهكار:
- استفاده از قطعه رادیویی ضد دزدی
- استفاده از تگهای RFID بر هر كفش
اهداف طرح:
- بهینهسازی پروسه تأمین
- برطرف سازی خطاهای دستی
- شفافسازی انبار
مزیتهای حاصل از این طرح:
- سادگی در اجرا و یادگیری پرسنل و مشتریان
- سرعتبالا
- دقت بالا
- انطباق حداكثری با وضع موجود
نتیجه:
- اطلاع بر خط از موجودی انبار
- اطلاع بر خط از موجودی فروشگاه
- اطلاع بر خط از فروش محصولات
- ارسال درخواست كالا از انبار
- بهبود مدیریتزنجیرهتامین
- حذف خطاهای انسانی و دستی
- شمارش سریع و صحیح كالاها در انبار
- بازپرسازی مؤثر و دقیق و سریع قفسههای فروشگاهی
- كاهش تقلب
- افزایش تجربیات مدرن خرید مشتریان
- افزایش میزان فروش
- كاهش قیمت تمامشده محصولات
تجهیزات موردنیاز
در مركز پخش:
- لیبل های كاغذی RFID
- دستگاههای دستی WIFI RFID
- تونل RFID
- پرینترهای RFID
در فروشگاه:
- دستگاههای دستی WIFI RFID
- آنتنهای RFID
- دزدگیر RFID
- ریدر RFID
شركت نساجی و پوشاك كریستال
سوابق: این شركت با دارا بودن هشت كارخانه و 5 مركز پخش مجزا در حوزه پوشاك یك زنجیره تأمین كامل را در اختیار دارد. چالشی كه این شركت بزرگ با آن همواره درگیر بود استفاده از فرایندهای وقتگیر و پراشتباه دستی در تبادل اطلاعات تجاری بود. فرایندهایی همچون ثبت سفارش، ارسال فاكتور و رسید تحویل كالا و اموری ازایندست كه با استفاده از استانداردهای GS1 همگی به شیوهای الكترونیكی انجام شدند. گام اول در این پروژه استانداردسازی مستندات بر اساس استانداردهای بینالمللی GS1 تعریف شد و هدف آن تهیه سفارشهای سریع و منعطف مختص هر مشتری به جهت كاهش خطاهای حاصل از سفارشهای دستی تعیین شد.
چالش: استفاده از فرآیندهای وقتگیر و پراشتباه دستی در تبادل اطلاعات تجاری
راهكار: استفاده از EDI (تبادلات الكترونیكی دادهها)
هدف: بهرهبرداری حداكثری از زنجیره تأمین با استفاده از استانداردهای GS1
فرایندهای انجام كار:
- استفاده از كد GTIN
- استفاده از كد SSCC
- استفاده از كاتالوگ GDSN
- استفاده از كد GLN
مزایای تجاری طرح:
- كاهش زمان سفارش
- كاهش خطاهای تایپی و افزایش صحت اطلاعات
- افزایش بروز بودن اطلاعات در پایگاه داده
- افزایش سطح خدمترسانی
- كاهش دستمزدها
در آینده نزدیك:
- استفاده از EDI در حوالههای مرجوعی، حواله ارسال و دریافت بار
- استفاده از تكنولوژی RFID
شركت گری وبر آلمان
سوابق: شركت آلمانی گری وبر با دارا بودن زنجیره تأمین كامل محصولات پوشاك و با مشاركت شركای تجاری خویش قادر است تا 26 میلیون قطعه پوشاک را در نقطه تولید به تگهای رادیویی RFID مجهز كند. سایر همكارانی كه میبایست در این طرح همكاری نمایند:
-
- Meyer & Meyer
- DHL
- Deutch Telekom
- Avery Denison
چالش: بروز خطا در فرایندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیره تأمین
راهكار: استفاده از EPC RFID، در حوزههای لجستیك، انبارداری و فروشگاه و سیستمهای امنیتی ضد دزدی
هدف: كاهش زمان انجام فرایندهای ثبت و دریافت و ارسال كالا، شفافیت و احاطه بر زنجیره تأمین از ابتدا تا نقطه فروش.
همانند تمامی شرکتهای فعال در این حوزه ابتدا یك نمونه آزمایشی برای برقراری كامل راهكار انتخاب شد تا پس از اطمینان از صحت عملكرد در تمامی شعب داخلی و خارجی نصب گردد.
نتایج حاصل از این طرح:
-
- با استفاده از این تكنولوژی، قطعات پوشاك از فواصل بسیار دور و با دقت قابلخواندن بودند، بنابراین، تجهیزات حجیم و نامناسب امنیتی قدیمی دزدگیر حذفشده و منافع مالی زیادی را به این شركت برگرداندند.
- با استفاده از قابلیت خواندن كالاها با حجم بالا، سرعت كار در ورودی انبار و فروشگاهها بالا رفت، فرآیندی كه درروش های قدیمی و دستی موجب بروز خطاهای بسیاری با صرف زمان زیاد انجام میشد. استفاده از کدهای سریالی مجزا برای هر قطعه پوشاك كه از طریق سیگنالهای رادیویی قابلارسال و دریافت هستند موجب تسریع فرآیندهای شمارش شد.
- شركای شركت گری وبر نیز دچار مشكلاتی بودند. سامانههای ارائهدهنده خدمات لجستیكی كه جابجایی سالانه 19 میلیون قطعه پوشاك را به فروشگاههای مختلف به عهده دارد باید هرچه سریعتر با این تكنولوژی هماهنگ میشد و تنها راه عملی آن بروز شدن تجهیزات برای ثبت تگهای رادیویی بود.
- افزایش فروش
منافع حاصل از این طرح:
- كنترل بهتر زنجیره تأمین
- سرعتبالای تحویل
- تسریع در دریافت كالاها در ورودی انبار فروشگاه
- كاهش معطل ماندن اجناس در انبار با افزایش شفافیت انبار
- انبارداری بهتر دقیقتر و سریعتر
- ثبت محتویات کارتنها در چند ثانیه
شركت VALDAC برزیل
سوابق: این شركت بزرگ برزیلی در سال 1981 تأسیس شد و همزمان به تولید برندهای Memove, Crawford, Siberian در كشور كرد. استفاده از فناوری EPC/RFID در برند Memove بهعنوان اولین برند در برزیل با چرخه تأمین مجهز به تكنولوژی تگهای رادیویی موقعیتهای تجاری ویژه را برای این مجموعه بزرگ به ارمغان آورد. این شركت با استفاده از برخی نوآوریها در سطح فروشگاههای خود تجربه نوینی از خرید را برای مشتریان خود پدید آورد. ازجمله این نوآوریها، نمایش مسابقات ورزشی، گوش دادن به موسیقی و نیز استفاده از اینترنت وای فای رایگان با استفاده از تجهیزات مدرن در سطح فروشگاههای خود بوده است.
چالش: بروز خطا در فرآیندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیره تأمین
راهكار: نصب تگهای رادیویی برای پوشاك؛ نمایش بهتر محصولات
اهداف:
- مدیریت بهتر انبار
- بهرهگیری از تجهیزات مدرن در فروشگاه برای ایجاد حس خرید مدرن و تجربه نو در خریداران
در حال حاضر بهتمامی محصولات در نقطه تولید در كارخانه كد مجزای SGTIN اختصاص مییابد و این کدها روی تگهای رادیویی رمزگذاری شده و بر محصول نصب میشوند. با این روش، كالاها در نقاط مختلفی از زنجیره تأمین خوانده میشوند:
- در هنگام تحویل به چرخه توزیع
- در هنگام ارسال به نقطه فروش
- در زمان تحویل در انبار فروشگاه
و مدیران در هرلحظه از وضعیت كالاهای خود در چرخه تأمین مطلع هستند.
نتایج حاصل از این طرح:
- افزایش سرعت دریافت كالاها تا 300 درصد
- افزایش دقت در ثبت كالاها تا 100 درصد
- افزایش همزمان دقت و صحت: عملیات ثبت كالاهای ورودی به انبار فروشگاه كه در موارد گذشته تا روزها به طول میانجامید و با خطاهای بسیاری همراه بود. این فرایند امروزه با دقت نزدیك به 100 درصد و تنها در چند ساعت قابل انجام است.
- ایجاد تجربه خرید مدرن برای خریداران: با استفاده از چند ایده پیشرو آنها توانستند در این زمینه از سایر رقبا پیشی بگیرند. برای مثال مشتریان لازم نیست تا در هنگام پرداخت در صف صندوق منتظر بمانند. آنها با استفاده از پایانههای فروشگاهی و سبدهایی كه به این منظور در نقاطی از فروشگاه نصبشدهاند و قراردادن كالای خود در این سبدها اقدام به صدور فاكتور و پرداخت مینمایند. با استفاده از تگهای رادیویی و نیز تركیب با این ایده خلاقانه، سرعت خرید تا 60 درصد افزایش مییابد و در ضمن كارمندان فروشگاه زمان بیشتری دارند تا برای مشاوره مشتریان اختصاص دهند.
- افزایش امنیت فروشگاهها: اگر یك محصول بدون طی كردن فرآیند خرید و پرداخت از فروشگاه خارج شود دستگاههای حسگر كه در خروجیها نصبشدهاند با استفاده از تگهای رادیویی اقدام به پخش آژیر میکنند.
در آینده: ایده بسیار جذاب آینده این شركت استفاده از اتاق پرو هوشمند است كه قادر است پیشنهادهای ویژهای را به مشتریان خود با توجه به موجودی فروشگاه ارائه دهد.
شركت لیوایز، آمریكا
سوابق: این شركت یكی از بزرگترین تولیدکنندگان پوشاك جهان است كه در سال 1852 تأسیسشده است. شاغلین در زنجیره تأمین این تولیدكننده بزرگ مبتكر جین آبی، 5000 نفر در 110 كشور جهان و در 50 مركز تولیدی میباشند. پروژه نمونه این شركت در سال 2005 و در مكزیكو انجام شد.
چالش: بروز خطا در فرایندهای ثبت دستی اطلاعات و عدم شناسایی محصول در طول زنجیره تأمین
راهكار: استفاده از EPC/RFID به جهت كاهش ضایعات و خطاهای دستی
گام اول: تشكیل كارگروهی از متخصصین معماری، فناوری اطلاعات و فروش برای تحلیل وضع موجود و استخراج گرههای زنجیره تأمین و ارائه راهكارهای اجرایی و رصد پیشرفت كار
گام دوم: بررسی نتایج ششماهه اجرای پروژه در یك فروشگاه و گسترش آن به 10 فروشگاه
گام سوم: تجهیز تمامی فروشگاهها و زنجیره تأمین به فناوری EPC/RFID
اهداف:
- استفاده از EPC/RFID به جهت كاهش ضایعات و خطاهای دستی
- كاهش سطح انبار به دو ماه
- بازپرسازی خودكار
نتایج:
- كاهش 40 درصدی كسر موجودی در انبارها
- افزایش چشمگیر 17 درصدی فروش
- افزایش دقت در انبارداری تا 99 درصد
- كاهش زمان صرف شده به بازپرسازی
- كاهش هزینههای حمل
زمانبندی انجام كامل پروژه:
- 2005: برقراری طرح آزمایشی در یك فروشگاه
- 2006: گسترش طرح آزمایشی به 10 فروشگاه
- 2010: تجهیز تمامی فروشگاهها با فناوری RFID
شركت C&A
سوابق: این شركت سابقه بیش از صدسال تولید لباس رادار است و دارای زنجیره تأمین كامل پوشاك است. این فروشگاه دارای 1600 شعبه در 20 كشور اروپاست. طرح نمونه در سال 2012 و در 5 فروشگاه در كشور آلمان اجرا شد و قرار شد پسازآن به 25 فروشگاه توسعه یابد.
چالش: عدم اطلاع از موجودی دقیق كالا در انبار و در فروشگاهها و كاهش سود فروش به خاطر وجود خطاهای دستی
راهكار: استفاده از EPC/RFID به جهت كاهش ضایعات و خطاهای دستی
هدف: شناسایی كامل محصولات در زنجیره تأمین از ابتدای تولید تا نقطه فروش
نتیجه: كاهش ضایعات كالا در اثر ماندن در انبار و افزایش فروش
نتیجهگیری:
سؤال دیگر در این زمینه محل شروع فرایند تگ گذاری محصولات است. تحقیقات نشان دادهاند، كه تگ گذاری محصولات در نقطه تولید منافع بیشتری را نصیب شرکتها كرده است به این دلیل كه اطلاعات بهتر و دقیقتری از محصول در این نقطه در اختیار است و نیز اطلاعات كاملی از چرخه تأمین از ابتدای تولید محصول تا نقطه فروش برای تولیدكنندگان نمایان خواهد شد. از دیگر مزایای تگ گذاری محصولات در نقطه تولید صرفه اقتصادی بالاتر نسبت به تگ گذاری در فروشگاه بوده و با توجه به استاندارد بودن اطلاعات در آینده مشكلاتی را در پاییندست به وجود نخواهد آورد. برگشت سرمایهگذاری در این تکنولوژی نیز مهم است. تحقیقات نشان دادهاند كه سود کوتاهمدت حاصل از بهکارگیری این فرایند بین 3 تا 6 درصد ظرف یک سال اول استفاده از این تكنولوژی است. دیگر پرسش مهم این است كه بدانید چه زمانی وقت استفاده از این تكنولوژی در تجارت شما فرامیرسد؟ برای درك دقیق از زمان مناسب رأی استفاده از این فناوری پاسخ به چهار سؤال حیاتی و ضروری است.
- آیا مجری مناسبی برای استفاده كامل از آن در اختیارداریم؟
- آیا سیستمهای ما آمادگی دریافت اطلاعات برخط را دارا هستند؟
- آیا قادر به تگ گذاری محصولات در نقطه تولید هستیم؟
- كدام مرحله از چرخه تأمین ما برای برقراری این فناوری مناسب است؟