با خواندن این مقاله در می‌یابیم که چگونه می‌توان با ردیابی دارویی از وقوع اتفاقات تلخ پزشکی جلوگیری نمود.
ردیابی دارویی چگونه در این مورد کمک می‌کند؟
پسر جوان 28 ساله که از درد گوش رنج می‌برده با تهیه آمپول «آرتان» که فقط در مراکز دولتی و آن هم در اتاق عمل برای انجام بیهوشی استفاده می‌شود، به درمانگاهی مراجعه و با اصرار خواستار تزریق آمپول شده است.
درحالی که مسئول تزریقات ابتدا از تزریق این آمپول امتناع کرده اما وقتی با اصرارهای بیمار روبه‌رو شده در نهایت تزریق را انجام داده است؛ اما بلافاصله پس از این تزریق پسر جوان دچار ایست تنفسی شد و به کما رفت، زمانی که بیمار درحالت مرگ مغزی در بیمارستان پذیرش شد با همه امکانات و تجهیزات موجود تلاش‌های بسیاری برای احیای او انجام گرفت، اما تلاش‌ها بی‌نتیجه ماند و در نهایت فوت کرد.
اینکه بیمار چگونه به این آمپول دست پیدا کرده و نیز روند مرگش در دست بررسی قرار دارد، بی‌شک پس از بررسی‌های تکمیلی می‌توان ابعاد مختلف این اتفاق ناگوار را مشخص کرد. اما ردیابی دارویی چگونه در این مورد کمک می‌کند؟
خواهر پسر جوان که در زمان تزریق آمپول حضور داشت به ایرنا گفت: «این آمپول از سوی پزشک درمانگاه به صورت شفاهی تأیید شده (آمپول بدون نسخه پزشک بوده است) و درحالی که مسئول تزریقات باید با کپسول هوا این آمپول را تزریق می‌کرد؛ اما به‌خاطر بی‌اطلاعی، چنین اقدامی را انجام نداده و همین امر منجر به فوت برادرم شد.
مسئول تزریقات درحالی که اطلاع و دانش کافی در خصوص تزریق آمپول نداشته نباید عمل تزریق را انجام می‌داد.» پس از اعلام مرگ پسرجوان، شایعاتی از قبیل تزریق اشتباهی آمپول و حساسیت بیمار به آن و مشكل در سلامت داروی تزریق شده وجود دارد.
داروهای تقلبی و ردیابی دارویی
ارزیابی سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد حدود 1 درصد داروهای مصرف شده در کشورهای توسعه یافته را داروهای تقلبی تشکیل می‌دهد. این رقم در کشورهای در حال توسعه بین 10 تا 30 درصد برآورد شده است . ارزش فروش این داروها تقلبی در جهانی حدود سالیانه 75 میلیارد دلار است . مشکل بزرگ‌تر اینجاست که داروهای تقلبی به سختی از داروهای اصلی قابل‌شناسایی هستند به‌طوری‌که این داروها از بسته بندی یکسان با داروهای اصلی تولید شده و حتی اطلاعات شناسایی همچون بارکد، شماره لو و تاریخ انقضا آن‌ها کاملاً با داروهای اصلی یکسان است. هرچند در برخی کشورها راهکارهایی همچون استفاده از تکنولوژی‌های بسته‌بندی یکتا همچون هولوگرام هر محصول تا حدودی از میزان عرضه داروهای تقلبی کاسته است، اما به‌طور کامل عرضه آن‌ها را متوقف نکرده است.
راهکار ردیابی دارویی بر اساس استانداردهای GS1
تخصیص سریال و ردیابی محصولات بر اساس شماره سریال باعث بهبود شفافیت در زنجیره تأمین، کاهش عرضه داروهای تقلبی و بهبود فرآیندهای کسب‌وکار می‌شود. راهکارهای GS1 در حوزه ردیابی دارو مشکلات زنجیره تأمین را از طریق بهبود فرآیندهای ضد جعل دارو، کشف داروهای قاچاق، کاهش ذخیره احتیاطی و شتاب بخشی به فرآیندهای برگشت از فروش رفع می‌نماید. درنهایت مزایای این راه‌حل باعث افزایش ایمنی بیماران و بهبود قدرت برند داروسازان می‌شود.
افزایش شفافیت زنجیره تأمین دارو علاوه بر حل مشکلات مطرح شده در بخش قبل، موجب افزایش معنی‌دار میزان بازگشت سرمایه (ROI) نیز می‌شود.
یکی از موارد مهم جهت پیاده سازی راهکارها، تدوین راهبرد تخصیص سریال است. این راهبرد باید به چهار سوال زیر پاسخ دهد:
◾به منظور انطباق با آیین‌نامه‌های داخلی و بازارهای هدف، شرکت به چه چیزهایی نیاز دارد؟
◾کدام محصول برای شروع مناسب‌تر است؟
◾کدام فرآیند کسب‌وکار پتانسیل بیشتری برای برگشت از فروش دارد؟
◾استراتژی توسعه چگونه است و چگونه ما آن را مدیریت می‌کنیم؟