باید ها و نبایدهای چاپ بارکد

رنگ پس‌زمینه و میله‌های بارکد باید طوری انتخاب شود که اسکنر بتواند به راحتی بارکد را بخواند. برای این کار باید از رنگ‌های تیره برای میله‌ها و از رنگ‌های روشن برای پس‌زمینه استفاده کنید. بهترین حالت ممکن این است که رنگ سیاه برای بارکدها و رنگ سفید برای پس‌زمینه انتخاب شود؛ اما گاهی اوقات به دلیل مسائل برندینگ یا تبلیغات، لازم است از رنگ‌های دیگری استفاده کنید. رنگ‌های مورد تأیید GS1 برای میله‌ها، سیاه، سبز تیره، آبی تیره و قهوه‌ای تیره و برای پس‌زمینه، سفید، زرد، نارنجی و قرمز است. توصیه می‌شود از رنگ‌های براق و متالیک برای بارکد استفاده نکنید؛ چون این رنگ‌ها نور را بازتاب می‌دهند و عملکرد پویشگر را مختل می‌کنند.

کاهش ارتفاع بارکدها به دلیل فضای اندک برای چاپ بارکد بر روی بسته محصول، منجر به بروز مشکلاتی در خواندن بارکد توسط اسکنر می‌شود، پس از این کار اجتناب کنید. در چنین مواقعی، استفاده از کدهای EAN-8 که اندازه کوچک‌تری دارند پیشنهاد می‌شود.

پس از انتخاب رنگ مناسب و اطمینان از ابعاد مناسب بارکد، می‌توانید آن را برای چاپ بفرستید. مطمئن شوید چاپخانه بارکد را طوری چاپ می‌کند که هیچ‌گونه موج یا کجی، چین‌خوردگی، محوشدگی یا پخش شدن رنگ نداشته باشد. یعنی میله‌های بارکد چاپ شده باید کاملاً واضح و تمیز بوده و به راحتی از هم قابل تشخیص باشند و رنگ آنها در هم فرو نرفته باشد. هرگونه مشکل در این زمینه، موجب خطا در عملیات اسکن می‌شود و بارکد شمارا ناخوانا می‌کند.

برای اینکه بارکد به درستی خوانده شود اسکنر باید تشخیص دهد که بارکد از کجا شروع شده و به کجا ختم می‌شود. بنابراین به صورت استاندارد برای بارکدهای GS1 فضای خالی مشخصی در اطراف نماد در نظر گرفته شده است که البته این فضاهای خالی (Quiet Zone) باید هم‌رنگ پس‌زمینه بارکد باشند. برای اطمینان از اینکه بارکد خوانا خواهد بود و خالی در کار اسکنر پیش نمی‌آید، این فضاهای خالی را از بین نبرید و هیچ اطلاعات اضافی در این فضاها چاپ نکنید.

شاخصی به نام درجه ISO برای بارکدها وجود دارد که مشخص می‌کند ضخامت میله‌ها یا همان نوارهای عمودی بارکد در تمام طول آنها ثابت است یا خیر. بررسی شاخص درجه ISO از این جهت اهمیت دارد که در فرآیند اسکن، اگر اپراتور بخش بالایی یا پایینی بارکد را اسکن کند، باید نتیجه یکسانی حاصل شود و فرآیندهای چاپ نباید عامل تغییر ضخامت میله‌ها شده باشند.

برای کنترل این شاخص در عملیات تصدیق بارکد (Barcode Verification)، عمل پویش توسط اسکنرهای خاصی به تعداد 10 مرتبه در تمام ارتفاع بارکد انجام می‌شود تا تضمین حاصل شود که ضخامت میله‌های بارکد در تمام طول آنها یکسان است. برای بررسی شاخص درجه ISO بارکد محصولات خود، می‌توانید به مرکز GS1 ایران مراجعه کرده و درخواست دریافت سرویس تصدیق بارکد را به مرکز اعلام کنید و از سرویس مربوطه بهره‌مند شوید.

شرکت‌هایی که محصولات متنوع تولید می‌کنند باید برای مدیریت کدهای GTIN و بارکدهای محصولات خود برنامه‌ای داشته باشند تا در هنگام چاپ بسته‌بندی محصولات، دچار اشتباه نشوند. به عنوان مثال، فرض کنید بارکد مربوط به محصول A بر روی بسته‌بندی محصول B چاپ شود یا در چاپ بارکد محصول و عدد زیر آن اشتباهی رخ دهد به نحوی که بارکد و عدد زیر آن با هم مطابقت نداشته باشند. این‌گونه اشتباهات، باعث می‌شود شرکت‌ها برای تصحیح این خطا و چاپ مجدد بسته‌بندی یا چسباندن بارکدهای جدید بر روی محصول، هزینه‌های گزافی را متحمل شوند. بنابراین همیشه قبل از ارسال طراحی نهایی بسته‌بندی برای چاپ، از صحت بارکد و GTIN محصول مطمئن شوید.

• بارکد نباید روی شکاف‌ها و درز‌های بسته‌بندی چاپ شود.

هریک از انواع بارکدهای یک‌بعدی و دوبعدی GS1 ابعاد استاندارد مخصوص به خود را دارند و آنها را در محدوده مشخصی می‌توان بزرگ یا کوچک کرد. به عنوان مثال، محدوده استاندارد اندازه بارکدهای EAN-13 که از آنها برای ذخیره کد GTIN محصولات استفاده می‌شود، این‌گونه است:

علاوه بر رعایت محدوده بزرگنمایی ابعاد بارکد، نسبت پهنا به ارتفاع بارکد را نیز رعایت کنید. این نسبت باید همواره عددی ثابت معادل 1.37 باشد. جدول کامل محدوده بزرگنمایی در بخش 5.2.4.7 از مستند «مشخصه‌های عمومی GS1» آمده است.